Herbestemming: Voormalige schuur wordt energieneutrale woning

Ooit deed de karakteristieke schuur dienst als varkensstal. Daarna jarenlang als bedrijfsgebouw van Piet de Lint, die machines voor grondverzet en drainage verkocht. Piet en Lucy de Lint woonden in het bijbehorende woonhuis. Dat de schuur bijzonder was, wisten zij toen al, vertelt hun zoon Menno de Lint, die de verkoop van de panden van zijn ouders op zich nam toen zij kleiner wilden gaan wonen. “Op een kaart uit 1830 is de schuur aangegeven, waarschijnlijk is deze nog ouder”, zegt hij. “Mijn vader kreeg in 1976 nog subsidie om het rieten dak in ere te herstellen. Dat deed hij liever dan alles platgooien en een moderne loods terugzetten. Maar de kosten van een rieten dak komen iedere 25 jaar terug. Voor een gebouw dat enkel dienstdoet als opslag, zoals dat sinds 2005 het geval was, is dat nooit rendabel. Mijn ouders wilden de schuur het liefste doorgeven aan eigenaren die hem wilden behouden.”

Cultuurhistorische waarde
Die gedachte lag aan de basis van het plan om het perceel te splitsen en vervolgens het woonhuis en de schuur apart te verkopen. De Lint nam adviseur Niels Mureau in de arm, die contact legde met de Ruimtelijke Ordening-specialist van gemeente Moerdijk. Er volgden vele gesprekken met provincie en gemeente om draagvlak en rechtsgeldige onderbouwing te krijgen om de agrarische nevenbestemming van de schuur te wijzigen in wonen. De schuur, met haar vierbeukige vorm die zo karakteristiek is voor het West-Brabantse kleigebied, werd getoetst op haar cultuurhistorische waarde en kreeg die door de originele houten kapconstructie toegekend.

Bezwaar
“De gemeente wilde graag een bestemming vinden die de schuur interessant genoeg maakte om te behouden, maar het was alsnog een lang traject”, aldus De Lint. Toen de vergunning afgegeven werd, tekende de buurman, agrarisch ondernemer, bezwaar aan. Hij was bang dat de nieuwe bewoners hun zouden belemmeren in zijn bedrijfsvoering. Het bezwaar kwam voor bij de rechter, maar de buurman trok zijn hoger beroep uiteindelijk in, waardoor de vergunning van de gemeente afgelopen maart onherroepelijk werd.

Geduld
Tijdens dit vergunningen-traject startte NVM-Agrarisch & Landelijk makelaar Ard Klijsen van Klijsen Makelaars & Taxateurs de verkoop op. Huis en schuur werden zowel samen als apart aangeboden. Eerst werd het woonhuis verkocht, zodat Piet en Lucy De Lint konden verhuizen naar een kleinere woning in het dorp. Daarna bleef de schuur te koop staan, met het voorbehoud dat de herbestemming nog onherroepelijk moest worden om een omgevingsvergunning voor de verbouwing te kunnen krijgen. “De verkopers én de koper hebben veel geduld gehad. De datum op de koopovereenkomst is meerdere malen opgeschoven door het bezwaar”, zegt Klijsen. “Gelukkig zijn alle partijen altijd constructief in gesprek gebleven. Zo’n splitsing en herbestemming kan niet overal en lukt niet altijd. Deze schuur was er door haar ligging langs de weg erg geschikt voor.”

Spinrag
Een boerenschuur van tweehonderd jaar oud heeft charme, maar komt ook met gebreken. “Ik vond het prettig dat Klijsenhierover een realistisch beeld schetste naar de koper”, zegt De Lint. “Spinrag, muizen en houtworm horen bij de constructie en wie buitenaf woont moet rekening houden met de agrarische bedrijvigheid in de omgeving. We hebben goed advies gekregen hoe we de schuur het beste in de markt konden plaatsen. Tijdens het herbestemmingstraject hield Klijsen de kopers op de hoogte van alle vergunningsontwikkelingen.”

Balkenconstructie
Toen er afgelopen maart dan eindelijk groen licht kwam voor de vergunning, sprong Patrick Tent een gat in de lucht. De verbouwing kon beginnen. Zolang die duurt wonen hij en zijn vriendin op het erf in een zelf verbouwde kantoor-unit. “We hebben de afgelopen jaren veel nagedacht over materialen en ontwerp en daarmee de gemeente kunnen overtuigen van onze plannen”, zegt hij. “De balkenconstructie moet behouden blijven. We hebben deze laten zandstralen en daarna hebben de balken een intensieve behandeling ondergaan tegen houtworm en boktor. We hebben onderzocht hoe de schuur er in 1830 uitzag en gaan die van buiten deels op die manier herstellen. Van binnen komt er een grote ruimte met woonkamer en keuken beneden. Boven bouwen we slaapkamers, twee badkamers en een vide. Een warmtepomp zorgt straks voor de energie.”

Tussen het oorspronkelijke woonhuis en de schuur komt straks een mooie schutting, zodat beide nieuwe bewoners hun privacy behouden. Ondertussen ontdekt Tent steeds meer pareltjes in de landelijke omgeving. “We kijken uit vrij over een klaverveld met schapen van een natuurboer. Af en toe lopen er herten langs of zien we buizerds. Onze drie honden genieten enorm. Ja, die plattelandsdroom wordt alleen maar leuker.”

NVM helpt bij herbestemmen van agrarisch vastgoed
Het aantal agrarische ondernemers daalt en veel van hun karakteristieke woonhuizen, ruime erven en schuren komen leeg te staan. NVM zet zich in om agrarische ondernemers te helpen met het herbestemmen van hun vastgoed. Voor wonen en recreëren is het platteland ongekend populair. Gemeenten werken steeds flexibeler mee aan functieverandering van agrarische gebouwen en -gronden. Hiervoor zijn zelfs stimulerende beleidsregels geschreven. Ruimte voor Ruimte en VAB (vrijkomende agrarische bebouwing) zijn de twee bekendste. Lees ook het magazine ‘Woonwensen en ondernemersdromen komen uit op het platteland’ dat NVM in januari 2020 lanceerde ter inspiratie voor agrarische ondernemers die herbestemming van hun vastgoed overwegen.